De mensheid heeft zich nog nooit zoveel zorgen gemaakt over het klimaat als tegenwoordig. Vooral jonge generaties lijken deze zorgen over te nemen. Wij als jongeren maken ons zorgen over de toekomst van de aarde en dat is terecht. Op wat voor wereld gaan onze kinderen opgroeien? Hoe willen wij de wereld achter laten? De rationele benadering van het leven en de aarde verdwijnt en we verschuiven geleidelijk naar de holistische benadering.
De vraag bij klimaatverandering is: wat kun je als individu tegen klimaatverandering doen? Hoe kun je jouw steentje bijdragen aan de wereld? Klimaatverandering lijkt een ver van ons bed show en het voelt nutteloos om onze individuele levensstijl te veranderen. Enerzijds is het nutteloos: ik geloof dat vervuilende bedrijven in de spiegel moeten kijken en regeringen de verantwoordelijkheid moeten nemen om radicale beslissingen te maken voor het klimaat.
Anderzijds is het zinvol: jouw individuele duurzame levensstijl heeft misschien een minimaal effect, maar je vergroot met jouw overtuigingen over het klimaat wel het wereldwijde collectief. Steeds meer mensen leven bewuster en deze bewuste levensstijl is besmettelijk voor andere mensen. Door vanuit jouw idealen te leven zaad je plantjes in de omgeving en bestaat de kans dat jouw vrienden, buren of familie ook naar een duurzamere levensstijl overgaan.
Ontbossing: de bron van klimaatverandering
Wereldwijd worden er elke dag bomen gekapt in belangrijke regenwouden. Regenwouden zijn belangrijk voor de biodiversiteit van de aarde. Zonder een gezonde biodiversiteit wordt de aarde onleefbaar en daar gaat de mensheid consequenties van ervaren. Het is belangrijk dat massale ontbossingen in het Amazoneregenwoud in Zuid- Amerika, in het Kongobekken in Afrika en op Borneo en Sumatra in Azië gaan stoppen!
Ik vind het altijd vervelend op de hoogte te zijn van negatieve ontwikkelingen op de aarde en het gevoel te hebben dat ik er niks aan kan veranderen. Ik ben op dit moment niet in de positie om ontbossingen in Brazilië tegen te werken. Toch wil ik het gevoel hebben een steentje bij te dragen aan klimaatverandering. Dat geldt ook voor ontbossing. Hoe kan ik mijn leven op een eenvoudige manier veranderen zodat ik ontbossingen op de wereld niet meer ondersteun?
In deze blog geef ik een aantal tips:
- Verander jouw eetpatroon.
- Stap over naar een duurzame bank of verzekeraar.
- Sluit je aan bij een organisatie.
- Plant een boom.
- Spreek je uit op het internet!

Regenwouden moeten plaats maken voor veeteelt
1 | Jouw eetpatroon veranderen
Wist je dat ontbossingen vooral plaats vinden om de monden van mensen te voeden? Ontbossingen vinden niet alleen plaats voor het hout van de bomen, maar voornamelijk voor de ruimtes die vrijkomen die voor andere doeleinden kunnen worden gebruikt.
Ontbossingen voor veeteelt
Veel ontboste oppervlaktes worden gebruikt voor veeteelt. De prijzen van de grond zijn laag en dat verlaagd op zijn beurt de productiekosten. De prijs voor een weiland in het Amazonegebied ligt een stuk lager dan voor een weiland in Sao Paulo. Daarnaast zijn de weilanden in het Amazonegebied een stuk productiever vanwege regenval.
Wat voorheen een regenwoud was, is tegenwoordig een weide en de dieren die op deze weide lopen te grazen worden later naar alle continenten op de wereld getransporteerd.
Ontbossingen voor sojaplantages
Soja uit sojaplantages worden gebruikt in het voedsel van de dieren die later worden geslacht zodat wij deze dieren op kunnen eten. Daarnaast vinden we soja terug in zuivel, eieren, sauzen en snacks, biobrandstof en zeep. Een veganist eet dus beduidend minder soja dan iemand die dierlijke producten consumeert.
Ontbossingen voor palmolieplantages
Palmolieplantages worden gebouwd voor de palmolie die we terugvinden in producten als pindakaas, chips, koekjes, boter, pizza, sauzen en chocoladepasta. Ik geef eerlijk toe dat ik pindakaas en een pizza erg lekker vind, maar ben mij ervan bewust dat deze producten verre van essentieel zijn voor mijn gezondheid.
We zouden deze ”nutteloze” producten prima af kunnen staan. We zouden onze smaakbeleving aan de kant kunnen zetten en kiezen voor een duurzamere oplossing. Een oplossing waarbij wij massale ontbossingen op de wereld niet meer ondersteunen.
Ontbossingen voor de eetpatronen van een mens
Van vegetariërs wordt vaak gezegd dat ze vegetariër zijn geworden omdat ze dierenleed verschrikkelijk vinden. Dierenleed is inderdaad één van de oorzaken, maar zoals je begrijpt zijn er veel meer motieven om geen vlees meer te eten. Door wereldwijde vleesconsumptie worden sojaplantages gebouwd en ruimte vrijgemaakt voor veeteelt. Stoppen met vlees draagt wel degelijk bij tegen ontbossingen waar dan ook ter wereld.
Lees ook:
Motieven om geen vlees meer te eten
Dit geldt ook voor palmolieplantages. Kleine verandering in onze eetpatroon geven in ieder geval een statement dat je ontbossingen en andere praktijken op de wereld niet wilt ondersteunen. Misschien dat het effect fysieke effect minimaal is; jouw idealen zijn ijzersterk en je draagt gegarandeerd een steentje bij aan de wereld.
Lees ook:
Waarom worden er bomen gekapt in het Amazoneregenwoud?
2 | Stap over naar een andere bank
Je wilt het misschien niet geloven, maar banken, verzekeraars en pensioenfondsen stoppen jouw spaargeld in bedrijven die bos kappen. Deze banken investeren dus in de verwoesting van regenwouden op aarde. En dat niet alleen: want regenwouden kappen gaat vaak samen met het schenden van mensenrechten. Door ontbossingen verliezen mensen hun huis en wordt de lokale bevolking geïntimideerd.
Amnesty International heeft op 27 augustus 2020 een artikel geplaatst waaruit blijkt dat de ING en Rabobank tussen 2015 en 2020 ruim 10,2 miljard euro hebben uitgeleend aan 59 bedrijven die betrokken zijn bij de ontbossingen in Brazilië. Deze gegevens komen uit een onderzoek van de Eerlijke Geldwijzer onder leiding van de World Animal Protection.
Via de website van de Eerlijke Geldwijzer kun je ook checken of jouw bank goed bezig is ja of nee. Werkt de bank niet volgens jouw idealen, dan is het geen slecht idee om over te stappen naar een bank dat kiest voor een groenere en duurzamere wereld. Denk bijvoorbeeld aan de SNS bank, ABN- Ambro, de Triodos bank en de ASN bank. Dit geldt ook voor jouw verzekeraar.
3 | Sluit je aan bij een organisatie
Naast een duurzamere levensstijl kun je ook jouw steentje bijdragen aan organisaties die tegen ontbossingen vechten en aandacht willen trekken van regeringen en bedrijven die bijdragen aan ontbossingen en iets aan ontbossingen kunnen veranderen. Je kunt vrijwilligerswerk gaan doen, geld doneren of full-time bij een organisatie gaan werken.
Welke bedrijven of organisaties zetten zich in tegen ontbossing?
- Het Wereld Natuur Fonds (WWF)
- Bos+
- Greenpeace
- Milieudefensie
- Amnesty International (tegen mensenrechten die samengaan met ontbossing)
- Amazonwatch
- Conversation International
4 | Plant een boom!
Je kunt ook geld doneren aan organisaties die bomen planten en op deze manier ontbossingen willen compenseren. Bomen planten is niet dé oplossing. Voordat een nieuw bos pure wildernis is geworden en het zijn biodiversiteit terug krijgt zijn we duizenden jaren verder. Toch kunnen we met het planten van bossen wel een belangrijke bijdrage leveren.
Plant bijvoorbeeld een boom bij:
5 | Word een apptivist bij Milieudefensie
Ontbossing is een typisch geval waar de grootste verantwoordelijkheden bij grote partijen liggen. Uiteindelijk moet er een wereldwijde regelgeving komen waarbij ontbossing wordt gestraft en herbebossing wordt gesteund. Jouw individuele gedragsverandering draagt bij aan het klimaat en is goed voor jouw gemoedstoestand, maar het gaat ontbossing niet in zijn geheel oplossen.
Daarom moeten we onze stem laten horen! Word daarom apptivist bij Mileudefensie. Ontvang via Whatsapp een bericht met updates over de nieuwste campagnes om het verschil te maken. Op deze manier voeren we samen de druk op bij bedrijven en overheden.
> Ga naar de website van Milieudefensie om te kijken hoe je apptivist kunt worden.
6 | Spreek je uit op het internet
Voel je de innerlijke drang om de wereld te helpen? Goed zo, de wereld heeft je nodig. Zie het als een roeping die de aarde jou heeft gegeven. Vergroot het collectief door je idealen uit te spreken op het internet.
Start een website, schrijf blogs, deel jouw overtuigingen op Instagram: wees simpelweg actief met jouw idealen. Doe er iets mee. Verspreid het naar de buitenwereld. Internet is hét medium om het collectief te vergroten.
Wie is verantwoordelijk voor ontbossing?
Nogmaals: praten we over ons vlieggedrag, ontbossing, de plastic soep of klimaatverandering in het algemeen, dan wordt de nadruk vaak gelegd op individuele gedragsverandering. Als burger moeten we ons verantwoordelijk voelen voor het klimaat. Toch moeten we niet vergeten dat de burger het product is voor bedrijven om hun vervuilende werkzaamheden goed te praten.
Ja, de burger koopt een tros bananen in een plastic zak, boekt een vlucht naar de Malediven en koopt producten waar soja in verwerkt zit. De burger is het eindstation voor klimaatverandering. Maar in hoeverre kan de burger daar iets aan doen? Onbewust worden we gedwongen om producten te kopen die vervuilend zijn voor de aarde.
En in hoeverre worden we als burger geïnformeerd? Alles wordt verkocht met de CO2-neutraal stempel of andere keurmerken die vervuiling goed praten, terwijl de burger recht heeft op transparantie en eerlijkheid. De overheid zou elke burger op de wereld moeten informeren over de producten die worden goedgekeurd.
Wees de minuscule verandering die jij kunt maken
Ik geloof dat klimaatverandering kan worden opgelost door stoere regeringsleiders en bedrijven die hun eigen verlangens aan de kant schuiven en denken vanuit het verlangen van de burger. Zij zijn verantwoordelijker dan wij denken en zij zijn de enigen die radicale besluiten kunnen nemen.
Maar jij kunt wel degelijk een steentje bijdragen in klimaatverandering en dus ontbossing. Verduurzaam jouw levensstijl, spreek je uit, schrijf een blog, deel je overtuiging op het internet, plant zaadjes in jouw omgeving en sluit je aan bij een organisatie. Dat is goed voor de aarde én voor jouw gemoedstoestand, want met deze veranderingen ga je de wereld ooit op een waardige manier verlaten.
Smeltende ijskappen, gekapte regenwouden, armoede, racisme, veel te veel plastic, verdeeldheid, depressiviteit, overgewicht, frustratie, boosheid, een hoog percentage vleesconsumptie, vluchtgedrag, een ongezond voedingspatroon, weinig verbinding met onze intuïtie, weinig kennis van de natuur, oorlogen, burn-outs en ga maar even door. We lijken de verbinding in veel opzichten volledig kwijt te raken.
Na jaren verontrustend kennis op te doen van al deze zaken is het tijd dat ik mijn hart laat spreken. Dit doe ik vanuit het diepe verlangen om de aarde te helpen. Er zijn veel vraagstukken op de wereld en ik geloof dat de globale vraagstukken worden opgelost als elk menselijk individu op de wereld aan zijn eigen gedrag, overtuiging en leefstijl gaat werken.
Als ik het heb over mijn roeping, dan heb ik er hier eentje gevonden. Ik wil mijn kennis delen en het verbreden om daadwerkelijk een collectief te bouwen die bewuster durft te leven. De wereld schreeuwt om verbinding en het is voor jonge generaties tijd om op te staan en wezenlijk een bijdrage te leveren aan onze mooie aarde. Meer dan ooit tevoren moeten we ons afvragen welke voetsporen wij willen achterlaten en ik ga dat avontuur graag met je aan.
Andere blogs die ik heb geschreven..
Misschien kun jij uit mijn andere blogs ook inspiratie halen: