Wat is CO2?

Als we praten over klimaatverandering, dan horen we altijd dat er teveel CO2 in de atmosfeer van de aarde zit. Maar wat betekent ''teveel CO2 in de atmosfeer'' en waarom draagt dat bij aan klimaatverandering en trekken wetenschappers aan de alarmbellen?

Als jij je wilt laten informeren over klimaatverandering en de situatie wilt leren begrijpen, dan is het essentieel om te begrijpen wat CO2 precies inhoudt. Voor scheikundigen is CO2 makkelijk uit te leggen, maar voor niet-scheikundigen kan het lastig zijn.

Ik ben niet scheikundig, maar ik begrijp ondertussen wel wat er met CO2 wordt bedoelt. Daarom ga ik het in Jip en Janneke taal uit proberen te leggen.

Wat is CO2?

CO2 wordt ook wel koolstofdioxide genoemd en is een belangrijke term in klimaatverandering. Koolstofdioxide wordt op zijn beurt weer kooldioxide of koolzuurgas genoemd.

CO2 of koolstofdioxide is een kleurloos en geurloos gas dat van nature in de atmosfeer voorkomt.

Voor de scheikundigen onder ons: CO2 is een koolstofatoom (dat geeft de letter C in CO2 aan) met 2 (daar komt de 2 van CO2 vandaan) zuurstofatomen (dat geeft de letter O in CO2 aan).

Koolstof (C) + di (2) + oxide (O) = koolstofdioxide en dus ook CO2.

Wat is CO2?

CO2 is geen vervuilende stof

Door alle hectiek rondom klimaatverandering zijn mensen gaan geloven dat CO2 alleen maar schadelijke effecten voor de aarde heeft. Maar dat is absoluut niet het geval! Sterker nog: CO2 zorgt er van nature voor dat de aarde leefbaar is voor levende organismen.

Zie CO2 als een dekmantel voor de aarde. CO2 zit in de atmosfeer en het biedt bescherming voor onze planeet. Zonder CO2 in onze atmosfeer zou het op aarde hartstikke koud zijn omdat de gemiddelde temperatuur -18 graden Celsius zou zijn. Op dit moment is de gemiddelde temperatuur op aarde 15 graden Celsius.

Bedenk dat met een gemiddelde temperatuur van -18 graden Celsius de tropische gebieden te koud waren geweest en dat de poolgebieden onleefbaar zouden zijn.

Wat betekent CO2 neutraal?

Zoals gezegd is CO2 van nature een belangrijke gas en zouden we niet zonder kunnen. We zijn op aarde echter tegen een ander probleem opgelopen: er zit namelijk teveel CO2 in de lucht. Teveel CO2 hoeft geen probleem te zijn, maar wel als de aarde het niet kan neutraliseren.

Vroeger kon de aarde CO2 gemakkelijk neutraliseren. De CO2 uitstoot van bosbranden of vulkaanuitbarstingen konden door de natuur gemakkelijk geneutraliseerd worden. Zo spelen bomen een cruciale rol in het opnemen van CO2.

Bomen halen de CO2 uit de lucht en zetten dit om in zuurstof en biomassa (denk aan hout, blad en wortels). Ook fytoplankton in de oceaan is belangrijk voor de CO2 opname.

De CO2 uitstoot en de opname van CO2 stonden met elkaar in evenwicht en in deze scenario's vormt CO2 geen gevaar.

De oorzaken van CO2 uitstoot

Wat zijn de gevaren van CO2?

Maar zoals gezegd: tegenwoordig zit er teveel CO2 in de lucht en ik geloof (en dat is geen hogere wiskunde, want ontelbaar veel wetenschappers zeggen hetzelfde) dat dit wordt veroorzaakt door het gedrag van de mens. We hebben het voor elkaar gekregen veel te veel CO2 uit te stoten, terwijl er minder CO2 opgenomen kan worden.

Dat is een probleem, want in de atmosfeer is een hele dikke laag CO2/koolstofdioxide ontstaan. En omdat het niet meer in balans staat en de natuur het niet meer op kan nemen, blijft de laag met CO2 groeien en wordt het steeds dikker.

De warmtestralen van de zon uit het heelal worden door al deze broeikasgassen opgenomen en deze warmte wordt vervolgens uitgestraald naar de aarde. Hoe minder CO2, hoe minder warmte er wordt vastgehouden en hoe minder warmte naar de aarde wordt uitgestraald.

Hoe meer CO2, hoe meer de warmte van de zon wordt vastgehouden en hoe warmer de aarde uiteindelijk wordt. Hierdoor smelten de ijskappen, stijgt de zeespiegel, verergert de verwoestijning, worden de zomers warmer en wordt het klimaat heftiger.

Hoe komt er steeds meer CO2 in de lucht?

Voornamelijk de industriële revolutie heeft veel bijgedragen aan een verhoogde CO2 uitstoot. De voornaamste oorzaak is de verbranding van fossiele brandstoffen, zoals kolen, olie en gas.

Zo gebruiken we aardolie voor bijvoorbeeld benzine en diesel en kan er plastic mee geproduceerd worden. Aardgas gebruiken we om te koken en te verwarmen. Steenkool gebruiken we om elektriciteit mee op te wekken. Van deze brandstoffen is steenkool het meest vervuilend.

Zoals gezegd zijn bomen erg belangrijk om CO2 op te nemen en de verhoudingen tussen de opname en de uitstoot van CO2 te neutraliseren. Een ander gevaar voor de opwarming van de aarde is ontbossing. Door ontbossingen worden essentiële bossen vrij gemaakt van bomen en daardoor kan er steeds minder CO2 uit de lucht worden opgenomen.

Andere blogs lezen?

Wil je nog meer blogs lezen die over het klimaat gaan? Ik heb bijvoorbeeld ook al geschreven over de problemen rond plastic: