Wat is de plastic soep?

De plastic soep is een benaming voor alle plastic afval in oceanen en zeeën. Plastic afval verzamelt zich op specifieke plekken omdat de grote ringvormige zeestroom van de oceaan, dat ontstaat door het draaien van de aarde, het naar zich toetrekt. Dit heet de gyre.

De term is ontstaan in 1997 toen Charles Moore van Hawaï naar Zuid Californië dwars door de gyre aan het zeilen was en grote stukken plastic zag drijven. De problemen rond de plastic soep zijn voornamelijk na de 2e wereldoorlog toegenomen. De economie begon te groeien en er was steeds meer vraag naar plastic.

Hoe groot is de plastic soep?

De exacte grootte van de plastic soep is onbekend en lastig te bepalen. Naar schatting is de plastic soep 700.000 km² tot 15 miljoen km². Dat is een ruime schatting, maar het geeft aan hoe groot het probleem is.

Het gebied van de plastic soep bevat mogelijk meer dan 100 miljoen ton afval.

Wat zijn de oorzaken van de plastic soep?

De plastic soep heeft meerdere oorzaken.

• Er wordt teveel plastic geproduceerd waardoor afvalwerkers de hoeveelheden niet aan kunnen en plastic letterlijk en figuurlijk wordt gedumpt.
• Veel plastic komt via de rivieren in de oceaan of zee terecht. Voornamelijk Aziatische rivieren zijn erg vervuild.
• Kleine delen nano-plastic en microplastic zitten in verzorgingsproducten verwerkt, zoals gel, tandpasta en shampoo. Tijdens een douchebeurt komen er kleine stukken plastic in de riolering terecht en wordt het afgevoerd naar de oceaan.
• Zwerfafval van burgers kan door de jaren heen als microplastic terugkomen in de oceaan.
• Onder de plastic soep praten we voornamelijk over plastic producten, maar ook ander zwerfafval horen tot de plastic soep. Zo zijn visnetten een groot probleem in de oceaan. Vissers verliezen of dumpen visnetten in de oceaan.

Wat zijn de gevolgen van de plastic soep?

De plastic soep heeft gevolgen voor het ecosysteem op aarde. Dieren kunnen door plastic niet optimaal functioneren en planten zich niet goed voort. Dit heeft op de lange termijn gevolgen voor het leven in de oceaan.

Omdat microplastics erg klein zijn eten de dieren in de oceaan het plastic op zonder dat ze dit door hebben. Het lichaam reageert hierop en kan het plastic niet verwerken. Ook grote stukken plastic worden door dieren opgegeten. Zo kunnen schildpadden moeilijk het verschil zien tussen normaal voedsel en plastic afval en eten ze het plastic op.

Vissen die vissers vangen en later bij ons op bord liggen hebben ook nog microplastic in hun lijf zitten. Plastic in het eten en drinken van de mens wordt een steeds groter probleem en kan gevolgen hebben voor de gezondheid van de mens.

Wat zijn de oplossingen voor de plastic soep?

Hoe kunnen we de plastic soep verminderen en ervoor zorgen dat de oceanen voor altijd schoon blijven? Er zijn veel bezorgde burgers die zich hier druk over maken. Burgers spreken zich individueel uit (zoals ik op deze website doe), andere burgers richten organisaties op en hebben grote projecten opgezet.

• Burgers kunnen bewuster leven door het probleem te begrijpen en bewust minder plastic te kopen.
• Organisaties en websites (zoals deze website en vele anderen) kunnen burgers informeren over de problemen en leren bewuster te leven.
• Organisaties kunnen politiek kritische vragen stellen, burgers oproepen te demonstreren, petities starten en projecten opzetten om de oceanen schoon te houden. Zo heeft The Ocean Cleanup grote projecten om de oceaan schoon te maken.
• Grote bedrijven die hun producten in plastic verpakkingen verkopen moeten alternatieve verpakkingen gaan zoeken. Denk bijvoorbeeld aan Coca-Cola die plastic flesjes verkoopt.
• Plastic producerende bedrijven moeten simpelweg minder produceren. Dat is misschien de belangrijkste oplossing van alles! De politiek moet op zijn beurt kritisch naar het gedrag van deze bedrijven kijken, continue aansturen in het belang van de aarde en sancties uitdelen als bedrijven zich niet aan strenge maatregelen houden.

In mijn ogen zijn 2 zaken belangrijk:

• Bewustwording onder de burgers creëeren;
• En de bron aanpakken.

Ik geloof niet dat ik het plastic probleem kan oplossen als ik een plastic afvalzak bespaar in de supermarkt, terwijl de politiek de absurde plastic productie blijft accepteren. Dat betekent echter niet dat ik mijn bewuste levensstijl achterwege kan laten en als een kip zonder kop kan gaan leven.

Bewust leven is ten allen tijde belangrijk. Dat is ook wat ik op deze website wil bereiken. Mensen moeten zich bewust worden van het probleem. Ze moeten de urgentie gaan voelen. De vervuiling van de aarde moet pijn gaan doen, zodat we oprecht gaan handelen. Maar het is belangrijk dat we tussentijds de bron aanpakken en een wisselwerking krijgen met strenge politieke keuzes om klimaatverandering tegen te gaan.

Leestip: het boek 'Een beter milieu begint niet bij jezelf '

Ik kan je het boek 'Een beter milieu begint niet bij jezelf' van harte aanbevelen. Zoals ik hierboven ook beschreef, geeft Jan Tielbeke in zijn boek aan dat bewust leven belangrijk is, maar dat het nog belangrijker is dat de bron letterlijk wordt aangepakt. Het heeft geen nut dat wij burgers bewuster leven, terwijl de plastic productie blijft groeien. Dit moet in verhouding staan!

Andere blog lezen?

Ik heb nog meer blogs over plastic geschreven:

• Organisaties tegen de plastic soep
• Boeken over de plastic soep
• Is het plastic probleem ook jouw probleem?