Plastic soep: alles wat je moet weten over plastic in de oceaan

Overal en nergens vinden we plastic. In huis, op straat, bij de supermarkt, op scholen, in cosmetische producten of in onze voeding. Plastic is niet weg te denken uit deze wereld. Vanaf 1920 werd ontdekt dat plastic eenvoudig geproduceerd kon worden met aardolie en na de 2e wereldoorlog is de productie enorm gestegen. Een fenomenale ontdekking, dachten ze. En voor het menselijk gemak is het inderdaad een fenomenale ontdekking. Voor de aarde is het echter een catastrofale ontdekking.

Daar waar een dikke 100 jaar geleden amper iemand van plastic had gehoord, daar is plastic vandaag de dag een ontzettend groot probleem geworden. Niet alleen voor de oceaan, maar ook voor de gezondheid van dieren en mensen, de biodiversiteit en het ecosysteem. En hoe gaan we het probleem oplossen? Waar moeten we beginnen? Wie is verantwoordelijk voor de plastic soep? Het zijn allemaal vragen die we onszelf moeten stellen, vandaag nog. Want ook plastic draagt bij aan de klimaatcrisis.

Je bent op de website van Aardig Bewust terechtgekomen. Ik pleit voor bewustwording over klimaatverandering. Bij bewustwording denken we aan individuele verandering, maar ik denk bij bewustwording voornamelijk aan kennis. Je moet weten wat er speelt. Je moet weten in wat voor wereld jouw kinderen terechtkomen. Je moet normen en waarden creëeren over de toestand van de aarde. Hoe wil jij de wereld achterlaten als je op jouw sterfbed ligt?

Plastic is een ongelofelijk groot probleem en de wereld houd zich al jaren met plastic bezig. Ik ook! Ik heb op deze website veel blogs over plastic geschreven en heb alle informatie verwerkt in deze monsterblog. Alles wat ik in andere blogs heb geschreven, vind je terug in een groot samenvattend geheel van deze blog. Onder elk onderwerp verwijs ik naar een specifieke blog, zodat je je kunt verdiepen in het desbetreffende onderwerp.

> Begrippen die je moet begrijpen

In de problematiek onder de plastic hebben we het vaak over de volgende begrippen:

Wat is plastic?

Allereerst ga ik even in op het begrip waar het allemaal om draait: plastic. Want wat is plastic eigenlijk?

Plastic is een algehele term voor kunststof materialen die we maken uit grondstoffen als aardolie, aardgas en planten. Plastic is een niet-natuurlijk product dat door chemische verbindingen geproduceerd kan worden. Dat is ingewikkelde materie, maar ik probeer het duidelijk te maken.

Plastic bestaat net als andere stoffen uit moleculen. De moleculen in plastic worden polymeren genoemd. Polymeren bestaan op hun beurt uit een heleboel deeltjes die als een soort ketting met elkaar verbonden worden. Dat noemen we monomeren en de lengte van deze ketting bepalen de eigenschappen van plastic.

In de natuur komen polymeren voor. Dit worden ook wel natuurlijke polymeren genoemd. Plastic komt echter niet uit de natuur en worden daarom kunstmatige polymeren genoemd. Het is een scheikundig verhaal en dat maakt het een ingewikkeld verhaal. Het belangrijkste dat je moet weten is dat plastic een ander woord voor kunststof is en van aardolie, aardgas en planten wordt gemaakt.

Soorten plastic

Onder thermoharders vallen piepschuim, kleding, flessen, folie en andere producten. Thermoharders blijven altijd hard en kunnen niet omgesmolten worden en dus ook niet gerecycled worden.

Thermoplasten daarentegen kunnen wél omgesmolten worden en zijn daardoor recyclebaar.

Wat is microplastic?

Plastic blijft voor eeuwig bestaan (of in ieder geval dusdanig lang dat we het als eeuwig beschrijven. Zo kan het 450 jaar duren voordat een plastic flesje is verteerd). De aarde kan plastic niet op natuurlijke wijze verteren. Het is daarmee een schadelijk product voor de aarde. Het heeft namelijk geen toegevoegde waarde in het ecosysteem.

Dat plastic niet verteerd betekent niet dat plastic niet kapot kan gaan. Door de zon, de wind en zeewater gaat plastic kapot. Grote stukken plastic worden kleiner. Plastic kan zo klein worden dat het in microplastic is verandert. De naam zegt natuurlijk al genoeg: microplastic is heel erg klein plastic. Microplastic is niet met het blote oog te zien en daardoor een groot gevaar voor de aarde.

Wat is nano-plastic?

Als je denkt dat microplastic klein is, dan gaan we nog een stap verder. Microplastic verandert in de loop der tijd in nano-plastic. Nano-plastic is zo klein dat het zelfs met een moderne microscoop niet altijd waargenomen kan worden. Met zowel microplastic als nano-plastic is het onmogelijk gebleken deze plastics uit de natuur op te ruimen.

Wat is single-use plastic?

Single-use plastic is plastic dat eenmalig wordt gebruikt. Voor mij valt het ook wel in de categorie nutteloos plastic. Single-use plastic gebruiken we bijvoorbeeld als verpakkingsmateriaal. Voor voedsel kan dat handig zijn, maar een markeerstift in plastic verpakken is in mijn ogen verre van noodzakelijk.

Het probleem van single-use plastic is dat het niet gerecycled wordt. Niet dat het niet gerecycled kan worden, maar de plastic afvalhopen zijn zo groot geworden dat afvalverwerkers het niet meer aankunnen. Plastic met een nutteloze functie komt vervolgens nutteloos in de natuur terecht en is daardoor erg vervuilend.

Wat is de plastic soep?

Van de plastic soep hebben we allemaal weleens gehoord. De plastic soep is namelijk hét probleem waar we mee te maken hebben. De plastic soep beschrijft in zijn geheel alle plastic afval dat in de natuur rondzwerft. Voornamelijk de oceanen en zeeën zijn de dupe van plastic afval geworden.

De grote ringvormige zeestroom van de oceaan, dat ontstaat door het draaien van de aarde, trekt alle plastic afval naar zich toe. Dit heet ook wel de gyre. Hierdoor vind je veel plastic afval op specifieke plekken in de oceaan of op zee.

In deze blog heb ik het in principe alleen over de plastic soep. De plastic soep vormt namelijk een probleem voor alle levende organismen op aarde. Het is schadelijk voor het ecosysteem en het is ongelofelijk belangrijk dat wij daar als burgers bewust van worden zodat iedereen op zijn eigen manier actie kan ondernemen.

> Waarom gebruiken we plastic?

Sinds 1920 is ontdekt dat plastic van aardolie gemaakt kon worden en na de 2e wereldoorlog is de productie van plastic enorm toegenomen. Maar waarom eigenlijk? Waarom gebruiken we op aarde zoveel plastic, terwijl we weten dat het schadelijk is?

Allereerst wisten we in het beginstadium niet dat plastic schadelijk zou zijn. We waren ons als mens ook niet van bewust dat we vandaag de dag zoveel plastic zouden produceren. Daarnaast geeft plastic de mens vele gemakken en die gemakken vinden we als mens blijkbaar belangrijker dan de schade die wij op aarde aanrichten.

> Wat zijn de oorzaken van de plastic soep?

De plastic soep is een probleem waar we vandaag de dag mee te maken hebben. Zoals ik eerder in deze blog heb beschreven is de plastic soep een geheel aan plastic afval in de natuur, met in het bijzonder oceanen en zeeën. De plastic soep heeft ernstige gevolgen voor de natuur en zijn ecosysteem. Dit ga ik in het volgende punt bespreken in deze blog. Eerst is het belangrijk te begrijpen wat de oorzaken zijn van de plastic soep.

Als we praten over de plastic soep, dan hebben we het over de vraag hoe plastic in de oceanen terechtkomt. Toch gaan er nog veel processen aan vooraf voordat een plastic flesje uiteindelijk in de oceaan terechtkomt. Die ligt er namelijk niet van de één op de andere dag.

1 | Plastic productie

Allereerst produceren we simpelweg teveel plastic. Dat we plastic vroeger als nuttig verpakkingsmiddel zagen en er essentiële producten mee gingen verpakken valt te begrijpen, maar tegenwoordig produceren we ook plastic voor de nutteloze verpakkingen die geen toegevoegde waarde hebben voor de mens. De Plastic Soup Foundation beschrijft dat er jaarlijks 400 miljoen ton plastic wordt geproduceerd. Een derde daarvan zijn plastic verpakkingen.

Vooral single-use plastic is een belangrijke veroorzaker van de plastic soep. We produceren het plastic om peren te kunnen verpakken in de supermarkt en zodra de consument zijn peren heeft opgegeten komt het plastic op een afvalhoop terecht. Deze afvalhopen zijn ondertussen zo groot geworden dat afvalverwerkers het niet meer kunnen verwerken. Er wordt dus meer plastic geproduceerd dan dat er verwerkt (en dus gerecycled) kan worden.

Hoe je het ook wendt of keert en welke belangen er ook zijn, de plastic soep begint bij het moment dat plastic wordt geproduceerd. Producerende bedrijven zijn hier verantwoordelijk voor. We moeten simpelweg een halt toeroepen op het produceren van plastic. Daar ligt in mijn ogen de bron.

2 | Bedrijven en landen als veroorzaker van de plastic soep

Plastic producerende bedrijven gaan niet produceren als ze niet weten wat er geproduceerd moet worden. Kortom, er is vraag naar plastic en dat geeft de producerende bedrijven reden om te produceren. Het zal je niet verbazen dat Coca-Cola en PepsiCo de meest vervuilende bedrijven zijn als we praten over de plastic soep, gevolgd door bedrijven als Nestlé, Danone, Unilevers, Mars and so on.

Deze bedrijven hebben de internationale markt verovert en zijn gigantisch groot. Overal ter wereld kun je Coca-Cola uit plastic flesjes kopen, zelfs op plekken waar je dat niet verwacht. Het is voor Coca-Cola goedkoop om het product in een plastic fles te verkopen. Daarnaast behoud het product zijn kwaliteit en is het veiliger te transporteren.

Zoals gezegd hebben grote bedrijven plastic verpakkingen nodig om hun producten in te verpakken. Met Coca-Cola gaven we het product cola als voorbeeld dat in een plastic fles wordt verpakt. Dit zelfde geldt voor PepsiCo. Andere grote bedrijven die wij kennen en die hun producten in plastic verpakken zijn:

Wat hebben deze en vele andere bedrijven gemeen? Het zijn allemaal de grootste bedrijven in producten die wereldwijd dagelijks worden gebruikt. Het zijn bedrijven met producten waar wij als mensen ”afhankelijk” van zijn. Al deze producten zijn verpakt in plastic en worden wereldwijd getransporteerd, om het vervolgens in de wilde natuur terug te vinden.

Wat doen deze bedrijven aan de crisis?

Coca-Cola, PepsiCo, Unilever en alle andere bedrijven zeggen de plastic-crisis aan te willen pakken, maar aan het einde van de rit blijken het vaak valse beloftes te zijn. Ze blijven investeren in plastic verpakkingen en blijven samenwerkingsverbanden aangaan met oliemaatschappijen die op zijn beurt weer verantwoordelijk zijn voor het produceren van plastic. Commercieel gezien zijn deze bedrijven geen voorstander van het reduceren van plastic.

Landen als veroorzaker van de plastic soep

Naast de productie van plastic en de bedrijven die overmatig plastic producten blijven gebruiken, zijn ook landen in hun maatregelen en gedrag in mijn ogen de grootste bron van de plastic soep.

Hoe je het ook wendt of keert, willen we dat er minder geproduceerd gaat worden en bedrijven minder plastic gaan gebruiken, dan moeten er politieke besluiten worden genomen. Ons economisch systeem moet op de schop en de belangen voor de aarde zouden altijd de overhand moeten krijgen op economische belangen. Alleen regeringen hebben de macht kolencentrales te sluiten, belastingen te heffen op CO2 en sancties uit te delen op bedrijven die zich niet aan de regels houden.

Regeringen zijn erg bezig om innovatief de klimaatcrisis aan te pakken. Dat wil zeggen: we willen economische groei niet verliezen en zouden graag klimaatneutraal willen worden terwijl we economisch kunnen blijven groeien. Maar is dat wel mogelijk? Gaan we dan niet veel te langzaam in de klimaatcrisis? Onze aarde kijkt niet naar economische groei of innovatie. De grootste oplossing ligt simpelweg in keuzes die wereldwijde regeringen maken.

Landen dumpen plastic letterlijk in de natuur

Daarnaast hebben we nog te maken met een ander probleem waar landen verantwoordelijk voor zijn: plastic dat in de natuur wordt gedumpt. De plastic soep bestaat volgens het Hemholtz Centre for Environmental Research voor 90-95% uit plastic dat uit 10 grote rivieren komt. Van die 10 rivieren liggen 8 rivieren in Azië en van die 8 rivieren stromen er 7 gedeeltelijk of in zijn geheel door China.

China speelt een belangrijke rol in de plastic soep. China is het land dat het meeste plastic produceert en gebruikt. Daarnaast was China altijd het land dat plastic afval kon verwerken. Maar zoals eerder gezegd, er wordt meer plastic geproduceerd dan dat er verwerkt kan worden. Westerse landen verscheepten containers met plastic naar China, maar de afvalverwerkers in China kunnen de hoeveelheid niet meer aan.

China heeft daarom besloten de grenzen te sluiten voor deze schepen. In Europa verwerkt het Verenigd Koninkrijk heel veel plastic afval, maar ook het Verenigd Koninkrijk kan de hoeveelheid plastic niet meer aan. Hierdoor verschepen westerse landen containers met plastic naar andere Aziatische landen als Indonesië, Maleisië en Thailand en wordt het plastic letterlijk en figuurlijk in de natuur gedumpt.

Het is echt waar! Jij krijgt een goed gevoel door afval te scheiden en zodra de vuilnismannen het ophalen denk je dat het een goede bestemming krijgt en het in de toekomst nog een keer gebruikt gaat worden. Maar niets is minder waar: er bestaat een kans dat de plastic verpakking van jouw lievelingsontbijtkoek over een tijdje in de natuur van Azië ligt.

3 | Is de burger verantwoordelijk voor de plastic soep?

Tot slot komen we bij de prangende vraag: ben jij ook verantwoordelijk voor de plastic soep? Ik heb langzamerhand de conclusie getrokken dat de burger minder verantwoordelijk is dan we denken.

Allereerst zijn alle essentiële levensproducten verpakt in plastic (om even een voorbeeld te noemen). Ik kan wel koppig blijven zeggen dat ik vanaf vandaag geen plastic meer ga gebruiken, maar aan het einde van de avond heb ik eten nodig en als ik door de supermarkt wandel ontkom ik er niet aan om plastic te kopen.

Ten tweede zijn het de burgers die loyaal plastic afval blijven scheiden met de politieke beloftes dat alle plastics netjes worden verwerkt en gerecycled. Dat jouw plastic verpakking vervolgens in de natuur wordt gedumpt en de politieke beloftes niet worden waargemaakt ligt in mijn ogen buiten jouw verantwoordelijkheid.

Ten derde wordt er altijd gehamerd op een duurzame levensstijl (en dat is ontzettend belangrijk, begrijp mij niet verkeerd). Maar hoe kun je verwachten dat een burger minder plastic gebruikt, terwijl alle producten in plastic zijn verpakt en de productie van plastic met het jaar blijft groeien? Het is aandoenlijk dat ik besluit geen plastic tas te kopen in de supermarkt, maar als er ondertussen 20 worden geproduceerd, dan is mijn effect op de korte termijn heel minimaal.

Heb ik dan geen enkele verantwoordelijkheid in de plastic soep?

Met bovenstaande overtuiging betekent het uiteraard niet dat je jouw duurzame levensstijl mag versoepelen. Ik wil alleen de nadruk leggen dat we kritischer naar grote bedrijven en regeringen moeten kijken. Zij zijn uiteindelijk de grootste boosdoeners in het probleem en het is oneerlijk om de burger vervolgens als schuldige aan te wijzen.

Maar jij kunt desondanks wel onderdeel zijn van positieve ontwikkelingen. Is het niet alleen het geringe effect voor het klimaat, dan wel voor jouw gemoedstoestand. Het doet mij persoonlijk pijn om heel veel plastic in te kopen en ook al weet ik dat het effect minimaal is: ik maak er een wedstrijd van om zo min mogelijk plastic in huis te hebben.

Daarnaast gaat het over bewustwording. Bewustwording gaat vaak over een duurzame levensstijl. We douchen minder lang, eten minder vlees en gebruiken minder plastic. Dat is belangrijk voor je gemoedstoestand. Maar een andere vorm van bewustwording is begrijpen wat er speelt. Je moet weten wat jouw gedrag betekent en met welke problematiek de wereld te maken heeft.

Met deze vorm van bewustwording plant je letterlijk en figuurlijk zaadjes. Zaadjes planten lijkt ook een klein effect te hebben, maar als er een wereldwijd collectief ontstaat, dan krijgen we een collectieve energie dat zich durft uit te spreken tegen grote bedrijven en regeringen. Bewuste mensen komen in de politiek terecht, gaan demonstreren, verduurzamen hun levensstijl en hebben stellige normen en waarden tegenover de medemens. Ik geloof dat voornamelijk dáár onze verantwoordelijkheid ligt.

Manieren om minder plastic te gebruiken

Wil je ten allen tijde een bijdrage leveren aan een betere toekomst voor de plastic soep (of op zijn minst dat gevoel hebben) en graag je leven verduurzamen? Ook wat betreft plastic kun je bewuster leven.

Je kunt simpelweg proberen zo min mogelijk plastic te kopen. Want nogmaals, ik geloof dat de meest effectieve oplossingen bij de grote partijen liggen, omdat zij ook simpelweg de grootste boosdoeners zijn. Maar dat betekent niet dat er voor jou geen rol is weggelegd.

Je kunt op plastic tassen besparen en plastic tassen hergebruiken, groente en fruit zonder plastic zak wegen in de supermarkt of een netje kopen en het netje bij elke supermarktronde meenemen, je kunt plastic afval opruimen als je dit tijdens een wandeling tegenkomt, je kunt nutteloos plastic vermijden door vuilniszakken op maat te kopen in plaats van veel te grote vuilniszakken waarbij ruimtes in de afvalzak onbenut blijven.

Het maakt niet uit wat je doet in je duurzame levensstijl: alles is welkom. Niet alleen voor het milieu, maar ook voor de omgeving en je eigen gemoedstoestand. Je kunt er bewust voor kiezen zo min mogelijk onderdeel te willen zijn in de grote plastic vervuiling op aarde.

> Wat zijn de gevolgen van de plastic soep?

Op de basisschool leerden we dat na elke oorzaak een gevolg volgt. Dat is geen hogere wiskunde. Voor sommige ontwikkelingen is dat positief, voor andere ontwikkelingen is het negatief. Als we praten over de gevolgen van de plastic soep, dan is dat vooral negatief. De plastic soep heeft grote consequenties voor alles wat op aarde leeft en ik kan niet vaak genoeg benadrukken hoe serieus wij dit probleem moeten nemen.

Het allergrootste gevaar van de plastic soep is dat ecosystemen uit balans gaan raken. Als we praten over het ecosysteem dan hebben we het over een wisselwerking tussen alle levende organismen die samen met niet-levende organismen de aarde in balans houden. Wij mensen behoren ook tot de levende organismen, net als giraffen, olifanten, insecten, planten, vissen en alles wat leeft. Door een gezonde ecosysteem is de aarde leefbaar voor iedereen, omdat de aarde zijn balans kan houden.

De plastic soep vormt een gevaar voor het ecosysteem. Al honderden jaren geleden zijn we vergeten wat de ecologische functie van de mens is en vandaag de dag speelt luxe en comfort een belangrijke rol in het leven van de mens. Alles waarvan wij denken dat het ondergeschikt is aan de mens heeft daaronder te leiden. Door het gedrag van de mens en de plastic in de oceaan worden diersoorten tot uitsterven bedreigd en dat heeft gevolgen voor de balans van de aarde.

Vinden we plastic alleen terug in de oceaan?

In deze blog praten we over het algemeen alleen over de oceaan en de zee. Dat komt omdat daar ook de grootste problemen liggen. Het is echter naïef om te denken dat op andere plekken in de wereld geen problemen rond plastic zijn ontstaan.

De gevolgen van plastic in de oceaan en de zee

Waar moeten we beginnen? Ons plastic gedrag heeft simpelweg veel te veel consequenties. Niet alleen grote stukken plastic of ander zwerfafval vormen een probleem, ook microplastics en nano-plastics zijn zeer schadelijk voor het leven in de oceaan.

We kunnen stellen dat gebieden in de oceaan onleefbaar worden en dat terwijl een levendige oceaan niet alleen heel magisch is, maar ook zeer cruciaal voor alles op deze wereld.

Plastic blokkeert zonlicht

Plastic in de oceaan blokkeert zonnestralen waardoor het leven in de oceaan niet volledig wordt blootgesteld aan zonlicht. Voor fytoplankton heeft dat catastrofale gevolgen, terwijl fytoplankton verantwoordelijk is voor 70% van het zuurstof op de wereld. Door onvoldoende zonlicht sterft het fytoplankton af waardoor de omgevingskwaliteit van de oceaan afneemt en dit heeft gevolgen voor al het leven in de oceaan.

Dieren overlijden door zwerfafval in de oceaan

Onder de plastic soep behoren ook visnetten. Er komt jaarlijks voor 640.000 ton aan visnetten in de oceaan terecht, omdat deze visnetten zijn verlaten, gedumpt of verloren door de vissers. Dieren komen vast te zitten in de netten en overlijden aan hun verwondingen.

Dieren eten het plastic op

Schildpadden kunnen het onderscheid niet maken met het eten wat ze zouden moeten eten en plastic afval. In lichamen van schildpadden zijn grote stukken plastic gevonden. Schildpadden en andere dieren eten het plastic op waardoor het maagdarmstelsel wordt afgesloten en dieren vervolgens uithongeren.

Daarnaast eten dieren onbewust microplastics en nano-plastics, omdat deze stukken plastics zo klein zijn dat ze het niet kunnen zien. Naar schatting sterven er jaarlijks een miljoen zeevogels, 100.000 zeezoogdieren en schildpadden en ontelbaar veel vissen omdat ze onbewust plastic in hun maag krijgen.

De gevolgen van plastic in de lucht

Nano-plastics kunnen zo klein worden dat het zelfs met moderne microscopen niet altijd kan worden waargenomen. Net als microplastics worden nano-plastics onderdeel van het stof dat door de lucht vliegt. Beetje bij beetje neemt het aantal plastic in de lucht toe en ademen mensen en dieren het plastic in. Dit kan problemen opleveren in de longen en darmen en ontstekingen veroorzaken.

De gevolgen van plastic in de bodem

Het grote gevaar van plastic op de bodem van het landoppervlak is dat de bodem onvruchtbaar wordt. Dit heeft uiteindelijk consequenties voor het verwerken van voedsel voor de mens en het heeft gevolgen voor de kwaliteit van ons voedsel.

Heel simpel: ik heb het eerder in deze blog over het ecosysteem gehad en hoe belangrijk het ecosysteem is om de aarde in balans te houden. Alle levende organismen vervullen een rol in het ecosysteem. Helaas lijken wij het ecosysteem compleet te verstoren. Een voorbeeld hiervan is de verstoring van het belangrijke werk van de regenworm.

Daarnaast vormen microplastics een ondoordringbare laag in de bodem, waardoor zuurstof en water niet meer bij de wortels kunnen komen en de grond vroeg of laat zal afsterven.

Andere gevolgen van de plastic soep

Ik heb de gevolgen beknopt beschreven, maar je moet begrijpen dat de gevolgen nog vele malen groter zijn. Als ik praat over de gevolgen van de plastic soep, dan heb ik het over de problemen die bij de productie ontstaan tot aan de problemen zodra het plastic in de natuur terechtkomt. En zelfs nadat het plastic in de natuur terechtkomt volgen er weer nieuwe problemen.

> Hoe kunnen we de plastic soep oplossen?

Ja, de schade dat we hebben aangericht is groot en daar hebben we mee te dealen. We kunnen de schade voor toekomst echter wel beperken. Sterker nog: beperken we vandaag de dag de gehele schade, dan gaat de natuur langzaam zijn balans terug zoeken en vinden. De aarde is intelligent genoeg om zijn balans terug te krijgen, maar als we de aarde blijven uitputten, dan zal de aarde zwaardere krachten gebruiken om de balans terug te winnen.

Ik blijf bij mijn standpunt: klimaatverandering (en dan praten we dus ook over de plastic soep) is ontstaan vanwege de menselijke verslaving aan economische groei. Niets meer en niets minder. Grote bedrijven en regeringen hopen klimaatverandering op een ”innovatieve” wijze terug te draaien zonder verliezers. Ze vergeten echter dat aan het einde van de streep iedereen een verliezer is. Zelfs de onschuldige burger.

Het blijft mij verbazen dat we economische groei belangrijker vinden dan een leefbare aarde. We vinden het schijnbaar belangrijker dat we nutteloze producten in plastic verpakken en de mens in haar gemakken kunnen voorzien en bedrijven economisch groeien, dan dat we de aarde uitputten, dieren het leven zuur maken en catastrofale gevolgen op ons staan te wachten. Het is hoognodig tijd dat bedrijven en mensen in machtsposities in de spiegel gaan kijken!

Wie moeten de plastic soep oplossen?

Zoals hierboven gezegd zijn grote bedrijven en regeringen in mijn ogen aansprakelijk voor de plastic soep. Wij kunnen als burgers netjes op plastic tassen besparen, maar als er vervolgens 20 tassen worden geproduceerd, dan heeft de individuele verantwoordelijkheid simpelweg geen effect. Producerende bedrijven, de grootste plastic vervuilende bedrijven en regeringen die bedrijven kunnen belasten, beperken en beboeten staan bovenaan in de piramide. De gemiddelde burger staat onderin de piramide.

Ons hele economische en financiële systeem zou op de schop moeten als we het plastic probleem en andere klimaatproblemen willen oplossen. We moeten simpelweg radicale beslissingen nemen. Ik krijg kriebels van innoverende en duurzame tactieken om het klimaatprobleem te verhelpen. Het is in mijn ogen politiek geneuzel, terwijl de grootste vervuilers de meeste uitzonderingen krijgen en onverstoord door kunnen gaan.

Kun jij de plastic soep oplossen?

Ik heb het al veel vaker gezegd in deze blog: ik geloof dat de individuele burger zijn slag kan slaan tegen de plastic soep, maar als bedrijven en overheidsinstanties de plastic soep niet weten terug te dringen, dan is het effect van de individuele burger minimaal.

Zo wordt ons regelmatig beloofd dat er een boom wordt geplant in Brazilië als jij een bepaald product koopt en tijdens het tanken wordt met dikke letters aangegeven dat je CO2 neutraal tankt. En boek je een vliegticket naar de Caraïben, dan kun je €12,- bijbetalen zodat je vlucht wordt gecompenseerd. Allemaal omdat jij zonder schuldgevoelens in de auto stapt en de volgende keer opnieuw een vliegticket boekt.

Dat de verantwoordelijkheid over de plastic soep bij andere partijen ligt, betekent niet dat jij alles mag loslaten. Zoals ik eerder heb verteld is een duurzame levensstijl belangrijk. Het is belangrijk om klimaatverandering tegen te gaan en geen onderdeel te zijn van schandalige praktijken, maar het is nog belangrijker om zaadjes te planten en het is cruciaal voor jouw gemoedstoestand om het gevoel te krijgen iets voor de aarde te betekenen.

Een duurzame levensstijl kan nooit worden weggepraat als onzin en is altijd meer dan welkom. Door minder plastic te gebruiken weet je zeker dat je onderdeel bent van de verandering.

Aansluiten bij een organisatie tegen de plastic soep

Wil jij graag meer doen dan enkel het verduurzamen van jouw persoonlijke levensstijl en bijvoorbeeld helpen aandacht te vragen van overheidsinstanties en aangesloten bedrijven? Dan kun je ervoor kiezen om je aan te sluiten bij een organisatie of de organisatie te ondersteunen met een financiële bijdrage.

Je kennis vergroten over de plastic soep?

Worstel jij ook met de plastic soep en wil je graag jouw kennis verbreden? Laat niks jou tegenhouden, want hoe groter het geïnformeerde collectief, hoe sneller we de plastic soep tegen kunnen werken.

Je kunt jouw basiskennis vergroten door het probleem visueel onder ogen te komen. De documentaire A Plastic Ocean heeft het probleem perfect samengevat in 1 documentaire. Een aanrader om te kijken wat mij betreft!

Boeken om jouw kennis over de plastic soep te vergroten

Naast documentaires, artikelen en video’s op YouTube kun je je ook laten informeren door boeken. Denk bijvoorbeeld aan:

De eerste 5 boeken zijn erg gericht op individuele verandering. In deze lijst met boeken kan ik daarom vooral het allerlaatste boek aanbevelen. Hij richt zich juist minder op individuele verandering en legt de nadruk op grote partijen die verantwoordelijk zijn voor de plastic soep. Puur omdat we zo verslaafd zijn geraakt aan economische groei. Ik deel zijn overtuiging, ben mij daar in gaan verdiepen en dat is ook de toon die je in deze blog terug vindt.

Gratis ebook
De wereld veranderen door trouw te blijven aan jezelf!

Wereld verbeteren ebook

We leven in een tijdperk waar klimaatverandering een grote rol speelt. In korte tijd leven er ongelofelijk veel mensen op de wereld en daar ervaren wij de consequenties van. Door het gedrag van de mens wordt de aarde opgewarmd en dit gaat in dusdanig hoog tempo dat we genoodzaakt zijn om actie te ondernemen.

In mijn eBook wil ik mensen helpen herinneren de verandering eerst bij zichzelf te gaan zoeken. Je moet dagelijks belangrijke disciplines uitvoeren om bij jezelf te blijven en op die manier aan het collectief van mensen te werken zodat we samen de wereld zijn balans terug kunnen geven.

Download het eBook

Samenvattend: de plastic soep problematiek

Nog even een persoonlijke noot van mijzelf. Ik ben een jonge gozer die al van kinds af aan gefascineerd is over de aarde. Ik kijk met bewondering naar de sterren, verdiep mij in de hoogste bergtoppen van de wereld, reis de wereld rond, ik struin heel Google Maps af, ik ben fan van de documentaires van David Attenborough, vind grote en sterke dieren fascinerend en vind de ecologische functie van sommige dieren bewonderenswaardig.

Ik houd van warme klimaten, maar kan ook genieten van sneeuw, trek expres de hardloopschoenen aan bij een regenbui en ik drink een biertje op het balkon terwijl ik naar een stevige onweersbui zit te kijken. Ik zie de aarde als een magisch speelveld waar ik op mag leven. Ik leg de nadruk op mag. Ik mag de magie en de leerprocessen van het leven ervaren. En de aarde ondersteunt mij in dit proces: het biedt mij liefde, eten en drinken en zonlicht aan.

Ik vind dat we de aarde alleen hierom al met respect moeten behandelen. Zoals Dalai Lama ooit zei: ”Het is onze collectieve en individuele verantwoordelijkheid om de wereld waarin we leven te behouden en te verzorgen”. En juist daarom doet het mij pijn hoe we de aarde gebruiken en volledig uitputten. Dieren, natuurgebieden, de oceaan, bossen, de atmosfeer, woestijnen en inheemse bevolkingen: allemaal moeten ze ruimte maken voor modernisering. Voor een gemakkelijker en kapitalistischer leven.

De aarde laat zich niet manipuleren

De plastic soep is daar een schrijnend voorbeeld van. We vervuilen de oceaan en voor wat? Waarom is al dat plastic ineens essentieel, terwijl 2 eeuwen geleden het woord plastic niet in het woordenboek was te vinden. Wat is economische groei waard om de aarde uit te laten putten en het te vernietigen? Wat is plastic waard om de aarde onleefbaar te maken voor onszelf, nieuwe generaties en überhaupt andere dieren.

Wij zijn inwoners van de aarde, net als alles en iedereen. Iedereen komt en iedereen gaat: wat is ons recht om het te vernietigen? Ten koste van wat willen we meer geld hebben? De aarde laat zich niet manipuleren. Economische groei of een kapitalistisch leven is voor mensenlevens interessant, maar heeft voor de aarde geen enkele toegevoegde waarde. Doen wij niks, dan gaat de aarde reageren. De aarde zal altijd zijn balans terugvinden, het is alleen de vraag of wij dat gaan meemaken.

En ja, de plastic soep is hierin een schrijnend voorbeeld. Net als ontbossing, de bio-industrie, overmatig vliegverkeer and so on. Allemaal dragen ze bij aan ontwrichting van deze planeet en ontwrichting van deze planeet is niet innovatief te veranderen. Nee, wij mensen veroorzaken het probleem. En wij mensen zijn de enige die het kunnen oplossen met radicale besluitvorming. Het is tijd om onze idealen uit te spreken, de wereld heeft het nodig!

Smeltende ijskappen, gekapte regenwouden, armoede, racisme, veel te veel plastic, verdeeldheid, depressiviteit, overgewicht, frustratie, boosheid, een hoog percentage vleesconsumptie, vluchtgedrag, een ongezond voedingspatroon, weinig verbinding met onze intuïtie, weinig kennis van de natuur, oorlogen, burn-outs en ga maar even door. We lijken de verbinding in veel opzichten volledig kwijt te raken.

Na jaren verontrustend kennis op te doen van al deze zaken is het tijd dat ik mijn hart laat spreken. Dit doe ik vanuit het diepe verlangen om de aarde te helpen. Er zijn veel vraagstukken op de wereld en ik geloof dat de globale vraagstukken worden opgelost als elk menselijk individu op de wereld aan zijn eigen gedrag, overtuiging en leefstijl gaat werken.

Als ik het heb over mijn roeping, dan heb ik er hier eentje gevonden. Ik wil mijn kennis delen en het verbreden om daadwerkelijk een collectief te bouwen die bewuster durft te leven. De wereld schreeuwt om verbinding en het is voor jonge generaties tijd om op te staan en wezenlijk een bijdrage te leveren aan onze mooie aarde. Meer dan ooit tevoren moeten we ons afvragen welke voetsporen wij willen achterlaten en ik ga dat avontuur graag met je aan.